قلعه خشتی سیزان یکی از سازههای دفاعی تاریخی نوشآباد است که در حاشیه جنوبی این شهر، بهصورت متروک اما استوار بر زمین ایستاده است. این قلعه تماماً از خشت و گل ساخته شده و معماری آن بهخوبی با اقلیم کویری منطقه هماهنگ است. قدمت آن را به دوره پیشازصفویه، بهویژه عصر سلجوقی و ایلخانی نسبت میدهند؛ زمانی که حملات دزدان و راهزنان ضرورت ساخت چنین دژهایی را ایجاد میکرد.
واژه «سیزان» احتمالاً برگرفته از ترکیب واژههای محلی بهمعنای جای دیدهبانی یا نقطه نگهبانی است. درواقع، این قلعه بر روی یک تپه طبیعی بنا شده تا امکان دیدهبانی کامل بر دشت اطراف را فراهم کند. از بالای برجهای قلعه، تسلط بر مسیرهای ورودی به شهر وجود داشته است.
در ساخت قلعه، اتاقکهای کوچک، برجکها، و راههای مخفی تعبیه شده و از دروازهای سنگین محافظت میشده. ضخامت دیوارهای آن به بیش از یک متر میرسد که نشاندهنده قدرت دفاعی آن است. از آنجا که خشت مصالحی موقتی است، متأسفانه بخشهایی از قلعه تخریب شده؛ اما هنوز هم بخشهایی از آن برای بازدید عموم در دسترس است.
قلعه سیزان یادآور دورانی است که مردم نوشآباد در دل کویر، با دستان خالی اما باهوش و تدبیر، امنیت خود را میساختند. این بنا نهفقط یک اثر تاریخی، بلکه سندی زنده از هوشمندی دفاعی و تابآوری مردمان کویر است.