نوش آباد – اویی نیوز: تعدادی از سازمانهای غیردولتی فعال در حوزهی میراث فرهنگی کشور در نامهای خطاب به محمدعلی نجفی – رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری – با هشدار دادن نسبت به روند اخیر خروج بناهای تاریخی از فهرست آثار ملی، خواستار رسیدگی، شفافسازی و ارائهی گزارش به افکار عمومی، برخورد با متخلفان احتمالی و بازگرداندن جایگاه ثبت آثار تاریخی در افکار عمومی شدند.
در این نامه آمده است: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از ارکان مهم و متولی اصلی حفظ و احیای هویت ایران اسلامی است که بهصراحت به این موضوع در اساسنامهی سازمان نیز اشاره شده است و یکی از مهمترین وظایف آن سازمان، «ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی – تاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرستهای ذیربط» عنوان شده است. تا کنون بیش از ۳۰هزار اثر در این فهرست ثبت و ۱۶ اثر نیز در فهرست جهانی قرار گرفته است.
متأسفانه از ابتدای دولت نهم، شاهد ثبت حساب نشده و همراه با پروندههای ناقص در مورد آثار و بناهای تاریخی کشور بودهایم که این اتفاق به هیچوجه به صلاح هویت کشور نبود و آرامآرام به یک معضل برای کشور و سازمان میراث فرهنگی تبدیل شد و بحرانی با نام «خروج آثار تاریخی از فهرست میراث ملی کشور» را بهدنبال داشت.
روند فعلی خروج آثار تاریخی کشور از ثبت و تخریبهای ناشی از آن، نگرانکننده و نشاندهندهی تخلفها و کوتاهی بخشهای مربوط در این موضوع مانند اداره کل حقوقی سازمان میراث فرهنگی کشور و گاهی در استانها و دفتر ثبت آثار کشور در سالهای گذشته است. براثر رعایت نکردن موازین حقوقی در ثبت بناهای تاریخی و جبران نشدن حق «عدمالنفع» مالکان از ثبت آثار تاریخی، بهتدریج مالکان از سازمان میراث فرهنگی در دیوان عدالت اداری طرح شکایت کردند و از اواخر سال ۱۳۸۹ اولین اثر تاریخی کشور از ثبت خارج و تخریب شد و تا کنون براساس اطلاعات موجود، دهها اثر تاریخی در کشور از ثبت خارج شده است.
این موضوع از تهران آغاز و امروز در بیشتر نقاط کشور مانند اصفهان، خوزستان، فارس، همدان و یزد همهگیر شده است. این موضوع تا آنجا پیش رفته است که حریم کاخ گلستان بهعنوان اولین اثر ثبت جهانی پایتخت و شانزدهمین اثر ثبت جهانی ایران، با رأی اخیر دیوان عدالت اداری شکسته شده و این اثر جهانی را در معرض قرار گرفتن در فهرست میراث در خطر جهانی و حتی خروج از لیست آثار جهانی یونسکو قرار داده است.
در ادامهی این نامه، سازمانهای غیردولتی خواستار رسیدگی و شفافسازی در رابطه با خروج آثار تاریخی کشور شدهاند: اکنون با توجه به نگاه مثبت شما به موضوع ثبت آثار تاریخی و شأن ثبت در فهرست میراث ملی کشور بهعنوان بخشی از هویت میلیونها ایرانی و دیگر جهانیان، ما سازمانهای غیردولتی فعال در زمینهی میراث فرهنگی کشور درخواست رسیدگی، شفافسازی و ارائهی گزارش آن به افکار عمومی، برخورد با متخلفان احتمالی و رفع ریشههای این بحران و بازگرداندن جایگاه ثبت آثار تاریخی در افکار عمومی از شما هستیم. همچنین سازمانهای غیردولتی و فعالان حوزهی میراث فرهنگی از هرگونه کمک و همراهی برای حل این معضل دریغ نخواهند کرد. لازم به ذکر است، گزارش کاملی از رویه خروج از ثبت آثار تاریخی در سالهای اخیر و مستندات آن، از طرف شورای هماهنگی سازمانهای غیردولتی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران در روزهای آینده برای استحضار و هرگونه اقدام لازم به حضورتان ارسال میشود.
براساس این گزارش، ۴۳ سازمان غیردولتی این نامه را امضا کردهاند که اسامی آنها به این ترتیب اعلام شده است:
۱- انجمن آفتاب سرخ (استان خوزستان)
۲- انجمن آیاپیر (استان خوزستان و تهران)
۳- انجمن اسفندگان (استان تهران)
۴- انجمن ایرانشناسی کهندژ (استان همدان)
۵- انجمن ایلامشناسی ایران (استان تهران)
۶- انجمن بوم آب و آفتاب (استان خوزستان)
۷- انجمن پویشگران سفر پاک (استان همدان)
۸- انجمن پیشگامان خورشید استهبان (استان فارس)
۹- انجمن جوانان سپید پارس (استان مازندران)
۱۰- انجمن چارسوق کویر اردکان (استان یزد)
۱۱- انجمن خانه فرآوران ایران (استان تهران)
۱۲- انجمن دوستان زمین (استان همدان)
۱۳- انجمن دوستداران آثار تاریخی و مفاخر نوشآباد (استان اصفهان)
۱۴- انجمن دوستداران حافظ – دفتر مشهد (خراسان رضوی)
۱۵- انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز (استان تهران)
۱۶- انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه – تاریشا (استان خوزستان)
۱۷- انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا (استان خوزستان)
۱۸- انجمن دوستداران میراث فرهنگی خرمشهر و آبادان – اوپاتان (استان خوزستان)
۱۹- انجمن دوستداران میراث فرهنگی گیلان (استان گیلان)
۲۰- انجمن دوستداران میراث فرهنگی مازندران (استان مازندران)
۲۱- انجمن دوستداران میراث فرهنگی و بافت تاریخی یزد (استان یزد)
۲۲- انجمن دوستداران میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تاشار رامهرمز (استان خوزستان)
۲۳- انجمن دوستداران میراث هوتو (استان مازندران)
۲۴- انجمن دوستداران و حافظان خشت خام (استان یزد)
۲۵- انجمن دوستداران یادمانها (استان قزوین)
۲۶- انجمن دیدبانان میراث ایل سنگسر (استان سمنان)
۲۷- انجمن فرهنگی اجتماعی اندیشه جوان (استان اصفهان)
۲۸- انجمن میراث فرهنگی درودگاه (استان فارس)
۲۹- انجمن میراث هزار (استان کرمان)
۳۰- خانه عصر باستان (استان فارس)
۳۱- خانه فرهنگ جاودان (استان فارس)
۳۲- کانون بارگاه مهر (استان اصفهان)
۳۳- کانون پاسارگاد (استان گلستان)
۳۴- کانون تهرانشناسی (استان تهران)
۳۵- کانون مطالعات معماری قوامالدین شیرازی (استان فارس)
۳۶- کمیته پیگیری خانههای تاریخی (استان تهران)
۳۷- کمیسیون انجمنهای دوستدار میراث فرهنگی و طبیعی مازندران (استان مازندران)
۳۸- موسسه ایرانشناسی نیستان گمشده (خراسان رضوی)
۳۹- موسسه تمدن نوین (استان گلستان)
۴۰- موسسه سرزمین باستان آرتا (استان مرکزی)
۴۱- موسسه سیراف پارس (استان بوشهر)
۴۲- موسسه گردشگران سبز اندیش (استان گیلان)
۴۳- هیات موسس بنیاد نوروز (استان تهران)